Sovyetler Birliği’nde 1933 yılında basılan, ’Oxesapuşi Supara’ adlı 2 ciltlik ilk Lazca matematik ders kitabının, orijinal basımı Türkiye’de yapıldı. İsmail Bucaklişi, Lazika Yayın Kollektifi adına Türkiye’de yayınlanan ilk ’Lazca Matematik Ders Kitabı’na ilişkin bilgi verirken, Lazca’yı yazı dili haline getirme çabalarının yaklaşık 100 yıl önce başladığını söyledi.
Bucaklişi, Lazlar’a ana dillerinde okuma-yazmayı, hesaplamayı öğretmeyi amaçlayan bu sürecte ilk Lazca gazete olan ’Mçhita Murutsxi’nin 1929 yılında basıldığı, bunun ardından Lazca okuma kitabı (Okitxuşeni Supara), alfabe kitabı (Lazuri Alboni), iki cilt halinde Lazca matematik kitabı (Oxesapuşi Supara) ve Lazca edebiyat kitabının (Chquni Çhara) 1938 yılına kadar devam ettiği belirtildi. Sovyetler Birliği’nde ilköğretim okulları müfredatına uygun olarak hazırlanan ve dönemin devlet basımevinde basıldığı, Lazlar’ın kültürel haklara sahip oldukları bu süreç İskender Tzitaşi’nin öldürülmesi ile sona erdiği ifade edildi.
İKİ CİLT BİRLEŞTİRİLDİ.
N. Popova tarafından Rusça hazırlanan matematik kitabının İskender Tzitaşi tarafından Lazca’ya uyarlandığı, ’Abazistan Cumhuriyeti Yayını’ olarak 1933 yılında, Sohumi’de, ’Geçhkhaphuleş Mektebepeşeni Oxesapuşi Supara’ (İlkokullar İçin Matematik Kitabı) adıyla iki cilt olarak basıldığı ifade edildi. Türkiye’de ’Lazika Yayın Kollektifi’nin iki cildi birleştirerek orijinal haliyle Türkiye’deki basımını üstlendiği keydedildi. Kitabı Lazca’ya uyarlayan İskender Tzitaşi, “Bu kitap yayımlandıktan sonra birinci gruptaki öğrencilere artık tüm dersleri Lazca verebileceğiz” dedi. Tzitaşi, Lazca matematik kitabının önsözünde, “Bu kitap her şeyden evvel bir matematik kitabıdır. Burada bazı hatalar yapılmış olabilir. Ama, işin başında bazı hatalar yapmak mümkün ve bunları farketmek zor olabilir. Ancak sonraki çalışmalarda bu kitabı daha da geliştirecek adımları atacağız” dedi.
Lazika Yayın Kollektifi adına yapılan açıklamada, Türkiye’deki ilk lazca Matematik kitabının Laz dili ve kültürüne katkı sunacağına inanıldığı kaydedildi.
Comments are closed.