EN ESKİ LAZ HİTABELERİ    

     Hitabenin A bölümün de Kolhisli bir genç, kartal kadar güçlü sayılan ve  ülkesi için en büyük dayanak gördüğü Başak tanrıçasına hitap etmektedir.

     B bölümün de ise Başak tanrıçasının yine  annesinin ülkesini aydınlık ellerini değdirip korumasını ve  kendisine güç katmasını ve kendisinin de ailesinin temeli olduğunu anlatmaktadır..

     Hitabelerin Kolhis uygarlığı döneminde bölge insanlarının Şamanizm dinine olan yakınlığını da güçlendirmektedir. Bu konuda akademik çalışmaların devam ettiğini belirtiyor ve yakın zamanda özellikle Kolhis tarihine ışık tutacak bilgiler kazandıracağını ümit ediyoruz.

      HELİMİŞİ HASANİ

     Hasan Helimişi, 69 yıllık yaşamını Laz kültürünün, Laz dilinin derinliklerinde gezinerek geçiren çok yönlü bir sanatçıdır. O’nun Lazlar için önemi sadece ressamlığı, yazarlığı, müzisyenliği, şairliği değil, tüm varlığına ve eserlerine nüfus eden kültür sevdasında, Laz kültürüne ilişkin ortaya koyduğu her şeyi ruhla, yürekle, sevdayla yapması ve geleceğe bu sevdayı miras bırakmasındandır.

     O kendi ifadesiyle Lazca şiirlerinde “Helimişi Xasani”, Türkçe şiirlerinde ise “Sazsız Aşık”tır. Eserlerinde Lazların yaşam biçimini toplumcu bir bakış açısıyla işlemiştir. Çalışmaları amatör bir ruhla ve imkansızlıklar içinde yapılmış ancak sanatsal değeri yüksek eserlerdir. Şiirlerinde, yağlıboya tablolarında roman ve hikayelerinde bunu kolayca görmek mümkündür.

      LAZ MİMAR ARSUKİDZE

      Svetitskhoveli Katedrali Gürcistanın  Mtskheta şehrinde olup mimari ünlü Laz Mimar Kostantin Arsukidze olduğunu biliyor muydunuz. Ve Arsukidza’nın  bu kadar güzel binayı birdaha yapamasın diye elleri kesilmiş.Tüm bunları o dönemin romancısı Bagartion George tarafından kaleme alınan kitapçıktan öğrenmek mümkün Katedral şu an tüm ihtişamı ile ayakta olup sizlere Tiflisli ressam Zurab Kenia ‘nın yaptığı bir yağlı boya çalışması ile üstte sunuyoruz

      ALTINPOST EFSANESİ

      Yasun’a ilişkin pekçok efsane bulunuyor. Bunlar arasında en bilineni, MÖ 3.yüzyıl’a dayanır. Yunan Kenti İolkos’un Kralı Aison, iktidarı elden bırakıp, devlet işlerini, oğlu İason’un erişkinliğine kadar kardeşi Pelias’a bırakır. Tahttan inmek istemeyen Pelias, İolkos’dan kurtulmak için hileye başvurur. İason’tan uzaklardaki Kolkhis’ten (bugünkü doğu karadeniz civarı) ailesine ait efsanevi altın postu geri getirmesini ister.

      İason da bunu kabul eder. Argos isimli bir usta, İason’a 55 kürekli ‘Argo’ adında sağlam bir gemi yapar. İason tehlikeli ve zorlu bir yolculuktan sonra Kolkhis’e varır. Kolkhis Kralı Aietes ise İason’a ‘Ancak bir dizi sınavdan geçtiğin takdirde postu alabilirsin’ der. Sınavları başarıyla geçen İason, postu alıp, geri döner. Tarihçiler, efsanenin büyük ihtimalle eski Yunanlıların Karadeniz’de ilk kolonilerini kurduğu dönemleri (MÖ3.yy) konu ettiğini söylüyor 

      Yaşandığı iddia edilen bu efsane ile ilgili bilgilerin üniversitelerde ders konusu olarak işlendiğini ve Altınpost efsanesindeki Argonot gemisinin Arhavi Kültür ve Sanat Festivali afişinde kullanıldığını biliyor muydunuz.

      MISIR’DA LAZ HEYKELİ  

      Gazeteci Özkan Altıntaş’ ın –sınırların ötesindeki lazlar– yazısından…

     Padişah 3. Selim zamanında Fransızlar ve İngilizler Mısır’a saldırıp Kahire’ye girmişlerdi. Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya yardım amacı ile Osmanlı donanmasındaki leventler kahramanca savaşarak düşmanları kovmuşlardı. Donanmada bulunan Laz Oğlu Muhammed Bey ise emrindeki adamlar ile canı pahasına savaşarak bir mahallede çoluk çocuğu katledilmekten kurtarmıştı. 

     Şehit düşen Laz Oğlu Muhammed Bey adına Mısırlılar bir heykel yaptırmışlar ve Kahire’nin bu en güzel mahallesinin meydanınada “Laz Oğlu Meydanı” adını koymuşlar…İlginç değil mi…. 

     Yandaki fotoğraf Özkan Altıntaş’ a aittir ve 1986 yılında çekilmiştir.