Arhavi ilçesinde darı yetiştiriciliğinin yeniden başlaması, yerel mutfağa girmesi ve pazara kazandırılması için çaba gösteren Ceren Kazancı Oruç ve Soner Oruç tarafından 2015 yılında kurulan ‘Şifa Heybesi’ tarafından 2023 Uluslararası Darılar Yılı kapsamında 22 Ekim’de Kurumi (darı) Hasat Şenliği düzenlendi. Şenlikte, yetiştirilen darılar kısmenhasat edildi.
Doğada kendiliğinden biten bitkilere merakı, heyecanı ve şifa arayışıyla 2015 yılında Şifa Heybesi’ni kuran Dr. Ceren Kazancı Oruç ve Soner Oruç 2021 yılından beri Arhavi’deki evlerinin bahçelerinde deneme ekimleri yaparak atalık kurumi darı tohumlarını çoğaltıyorlar.
Ceren Kazancı Oruç konu ve şenlik hakkında şu açıklamalarda bulundu;
“70 yıldır burada yetiştirilmeyen bir tahıl türünü yörede kurumi olarak bilinen aslında Türkçe’de tilkikuyruğu darısı ya da cindarı olarak anılan bir türü 2021 yılından beri bahçemizde tohumlarını çoğaltmaya çalışıyoruz. Bu yıl da Uluslararası Darılar Yılı kapsamında hasat şenliği yaptık ve evimizdeki darı tohumlarından hazırladığımız sütlaçları ikram ettik. ve aynı zamanda tulum eşliğinde bir hasat şenliği gerçekleştirdik..
Darı hem bebekler hem anneler için çok önemli bir tür, aslında eskiden bu yörede bebek maması olarak da kullanılıyormuş ve yüksek oranda lif içeriyor aynı zamanda mineral ve demir açısından çok zengin. Gluten intoleransı olan ve birçok buğday ekmeğindeki glutene alerjisi olan insanların, çölyak hastalarının tercih edebileceği bir tahıl türüdür. Glisemik indeksi düşük olduğundan diyabet hastaları için sağlıklı bir üründür. Dolayısıyla darılar buradaki yöre insanları için eskiden çok önemli bir tahıl ürünüymüş. Hem sağlık açısından hem de ekonomik açıdan da önemli ve iklim değişikliğine de dirençli bir tür olarak bulunuyor ve bu yüzden aslında Soner’le birlikte başvurduğumuz bir proje var ve bu destekle darılarımızı çoğaltmaya devam edeceğiz.
Soner Oruç ise şöyle söyledi:
“Kuş Uzmanı, ornitologum ve yaklaşık 5-6 yıldır da Ceren’le özellikle Artvin, Kafkasya, Ardahan bölgelerinde geleneksel bitkiler üzerine araştırmalar yürütüyoruz. Ceren de ekoloji alanında doktorasını aldı bu alanda uluslararası makalelerle birlikte. Ceren’in dediği gibi Arhavi’deki evimizin bahçesinde darıları, burada kurumi dediğimiz bitki türünü hasat ettik.
Burası sadece tohumluk olarak ayırdığımız bahçemizdir. İki yıldır tohumlarını biriktirdiğimiz kurumiler. Önümüzdeki yıllarda bunları köylerimize de taşıyıp daha da geniş alanlarda ekmek istiyoruz çünkü bunun önemine inanıyoruz ve bunun için de GOLA Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği iş birliğiyle ‘Lazların Tarımsal Mirası Kurumi Darılarını Canlandırıyoruz’ projesiyle Küresel Çevre Fonu Türkiye Küçük Destek Programı’na bir proje sunup küçük bir destek aldık.
Kısa bir proje olacak ve bu proje kapsamında ilk etkinliğimiz hasat şenliğimiz olacak ve bu şenlikle insanların üzerinde farkındalık yaratmak, darıyı daha çok insana ulaştırmak için böyle bir etkinliği seçtik. İlerleyen yıllarda da çiftçilerle ve İlçe Tarım Müdürlükleriyle birlikte bu konuda neler yapabiliriz ve gelecek için nasıl programlar gerçekleştiririz, üzerine çalışmak istiyoruz.”
Comments are closed.