Sinema, sanatın önemli kollarından biridir. Arhavi’de 1960 yılından günümüze kadar birçok sinema salonu faaliyet gösterdi. Bazıları uzun yıllar, bazıları ise çok kısa bir süre Arhavililere hizmet verdi.
Arhavi’de açılan ilk sinema salonu şimdi Çarmıklı Kültür merkezinin yanında başka amaçlarla kullanılan Yıldız Sinemasıdır. Kapalı salona sahip bu sinemada bir ana salon, sekiz loca ve bir balkon bulunuyordu. Yaklaşık beş yüz kişinin aynı anda film seyredebildiği Yıldız Sineması aynı zamanda o dönemde Arhavi’deki konser gibi gösterilerin de yapıldığı önemli bir eğlence merkeziydi. Televizyonun rekabetine uzun yıllar dayandıktan sonra Sarp kapısının açılmasıyla önce otel sonra da iş merkezine dönüştürüldü.
Arhavi’nin çok uzun yıllar hizmet veren ikinci sineması Bahar sinemasıdır. Hatırladığım kadarı ile 1970 yılında açıldı. Önceleri tamamen açık sinemaydı. Sadece yaz aylarında hizmet veriyordu. Sonra üstü kapatıldı ve hizmet süresi uzatıldı. Sinemanın yarısına duvar çekilerek kışında kullanılabilecek duruma getirildi. Arhavi’de Yıldız ve Bahar sinemaları arasındaki tatlı rekabetten dolayı Arhavililer o dönemde oldukça yenivizyon filmleri seyrettiler. Bahar Sineması aynı zamanda 1973 yılında başlayan Arhavi Festivalinin de yapıldığı salondu. Bu yüzden festival zamanı, binayı yarısında ayıran duvar yıkılıyor ve sinema tekrar yazlık hale geliyordu. Aynı zamanda bu yıllarda en çok düğün yine bu sinema salonunda yapılıyordu. Televizyonun rekabeti Bahar Sinemasını önce düğün salonuna sonra da kendi haline bırakılmasına neden oldu. Orman İşletme binasının karşısındaki bu salon yıkılarak dolmuş durağı olarak şimdilerde kullanılmaktadır.
1974 yılında sinema salonları iyi iş yapar durumdaydı ve altın çağını yaşıyorlardı. Şimdi Sahil gazinosunun bulunduğu yerin açık bölümünde o yıl Haziran ayında bir açık hava sineması daha faaliyete girdi. Fakat yağmur ve rüzgâr bu sinemanın ancak bir hafta çalışmasına müsaade etti. Bunun üzerine Kazım Karabekir Caddesinde bir açık hava sineması daha yapıldı. Bu sinema Kent sinemasıdır. Sinemanın koltuk bölümünün üstü kapalıydı ve Bahar Sinemasından farkı makine odasının sağında ve solunda bulunan alandan masalar bulunuyordu. Bazen düğün salonu olarak ta kullanılan bu sinema yaklaşık sekiz yıl hizmet verdikten sonra aynı nedenlerle kapandı. Şimdi yerinde kocaman bir apartman bulunmaktadır.
Arhavi’de Atatürk İlköğretim okulunun bulunduğu yerde eski Arhavi Lisesi ile sarı bina olarak bilinen Ortaokul binaları arasında bir tiyatro salonu vardı. Burada 1965 yılında Arhavi’de barış gönüllüsü alarak bulunan Amerikalı Mr. Schumayer İngilizce öğretmenliği yapıyordu. Amerika’dan getirdiği 16 mm. lik film makinesi ile öğrencilere belgeseller seyrettirirdi. Bu makine halen Atatürk İlköğretim okulunun depolarında olmalı.
Televizyonun yaygınlaşması yüzünden tüm Türkiye’de olduğu gibi Arhavi’de de sinemalar olan ilgi azalınca 80’li yılların başından 2000’li yılların başına kadar Arhavi sinemasız kaldı. Bu eksiklik Çarmıklı Kültür Merkezindeki sinema salonunu açılması ile sona erdi ve günümüzde ise Arhavi’de, belki de Rize Artvin arasındaki tek sinema salonu olan Çarmıklı Kültür Merkezi Pembe Köşk sineması faaliyetini sürdürüyor.
1992 de Atatürk Ortaokulunda görev yaparken Sosyal Bilgiler Dersinde okulun krokisini tahtaya çiziyordum ve Bahar Sinemasının yıkılmakta olan binasını eski sinema diye tahtada göstermiştim. Bir öğrencim kalkıp ‘Hocam sinema ne demektir?’ diye bir soru sordu. Ne yazık ki o dönemde sinema kavramı toplumun genç kesimlerinde hiç yoktu. Bu kavram eksikliği beni çok üzmüştür. Ama Arhavi’de yetişen çocukların artık böyle bir kavram eksikliği yok.
Arhavi’nin hiçbir zaman sinemasız ve sinema salonsuz kalmaması dileğiyle hoşça kalın….
M. Kemal ÖZYURT
