MESUT HALUK KOSİFOĞLU anısı…
Kaynak: Arhavililer Vakfı Dergisi
Derleyen: Mehmet Remzi Öncel
7 Kasım 1914 salı günü Trabzon, 18 ve 20 Kasım 1914 Cuma günü de Hopa bombalanıyordu…O tarihlerde sahillerimizi Hopa hudut taburu ile Trabzon Jandarma alayı ve gönüllüler koruyordu..
24 ve 25 Aralık 1914 gecesi de misilleme olarak Batum şehri Hamidiye zırhlısı ile bombalanıyordu…
Ve Rus kara taarruzları denizden yapılan bombardımanla desteklenmekteydi. Rus kuvveti 11 piyade taburu , 3 topçu taburu, 8 muhafız taburu, Gürcü ve Ermenilerden oluşan 1 gönüllü taburu ,24 parça top ve 4 istihkam bölüğünden oluşuyordu.Rus generali Liyahov emrindeki düşman birlikleri Kemalpaşa, Hopa ve Subaşı köylerine girince yeni savunma hattımız Ciha-Afyonbaba tepeleri ile Balıklı-Murgul olmuştu.Bu gelişmelerin sonucunda Lazistan müfrezesinin başında bulunan Alman komutan Stanke’ye Arhavi’ye gitme ve müdafaa hattı kurma emri verilir.
Müdafaa hattının Arhavi’de kurulmasının ardından Borçka’dan saldırıya geçen Rus ordusu Dulgerli (Potucur) köyüne geri çekilmek mecburiyetinde bırakılmıştı.
23 Şubat 1915 tarihinde Hopa’ya giren Rus ordusu ancak 14 Mart tarihinde Arhavi’ye girebilmiş ve işgal etmişti. 28 Mart 1915 tarihinde Lazistan ve Havalisi Komutanlığı kurularak komutanlığına Avni Paşa tayin edilmişti ve de ardında sahildeki birliklerimizin yanına 17-50 yaş arasında siviller silahlandırılıp takviye yapılmıştı.
Aynı zamanda Arhavi’de ise kumandan Stanke’nin Lazistan Müfrezesi Kapise deresinin batı yakasına mevzilenmiş ve Kale ve Yemişlik mahallesi üzerinde savunma hattı kurmuştu. Birliklerimiz 11 taburdan oluşmaktaydı.Ayrıca 3 adet çete bölüğümüz vardı ve başınada Fındıklı’lı ( Viçeli) Hacişahinoğlu Mustafa Bey, Çakıroğlu Ahmet Ağa ve Maksut Bey getirilmişti.
Lazistan Havalisi Komutanlığına bağlı olarak kurulan Lazistan Müfrezesi Kumandanlığı öncesi de bazı savunma mevzileride kurulmuştu.7 Mart günü Pazar Jandarma Bölüğü Murgul savunma hattına, Hopa Hudut Taburu Balıklı Tepelerini batısına, İstanbul’dan gelen gönüllü taburunun iki bölüğü ve gönüllüler de kıyı savunmasını yapıyorlardı. Ayrıca ihtiyatta Kordelit’te (Konaklı Köyü) 2 tabur ve Potocur’da da(Dülgerli ve Soğucak Köyleri) 2 bölük bulunduruluyordu.Müfrezemizin yeni karargahı ise Lome (Yolgeçen) Köyü idi….
16 Mart 1915 günü de Ruslar nakliye gemileri ile yeni bir tabur askeri Arhavi’nin doğu yakasına yerleştirerek mevzilerini kuvvetlendirme yoluna gitmişti.
56 subay ve 5987 er ve 6 dağ taburu olan Lazistan Müfrezesine 14 Nisan 1915 tarihine kadar Trabzon Lazistan ve Havalisi Komutanlığından gelen katılımla er sayısı 8640 a ulaşmıştı.Artık Kapise deresinin batısında kuvvetlerimiz, doğu yakasında ise Ruslar mevzilenmişlerdi.Müfreze Komutanlığı merkezine kadar olan mesafede ( 4km) üç boy istihkam kazınmıştı. Müdafaa hattında kalındığı bir yıl içinde özellikle keşif kolu çarpışmaları ve çete baskınları yapılıp karşılıklı kayıplar da verilmiştir.
Erzurum’un işgal edilmesi her şeyin başlangıcı olmuştu ve 5 Şubat 1916 günü Arhavi cephemize Rus kuvvetlerince büyük bir saldırı başlamıştır. Sadece kara kuvvetleri değil denizden de bütün gücü ile saldıran düşman kuvvetleri Yemişlik mevkiini üç gün içinde ele geçirmiştir.8 Şubat 1916 tarihinde oyalama taktiği ile seyyar Jandarma Komutanlığımız geri çekilmiş ve Viçe (Fındıklı)’nı Abu deresi hattını tutmuştu.
Ve Arhavi artık tümü ile Rus kuvvetlerince işgal edilmişti…
1 yıl süren savunma savaşında Alman Stanke komutanlığında ki Lazistan Müfrezemiz 1500 e yakın yaralı ve şehit verirken Rusların verdiği yaralı ve ölü sayısı 10.000 e yanaşmaktaydı…
Comments are closed.